Klaslokalen zijn een arena voor veel activiteiten - lezen en schrijven, presentaties van studenten of docenten, acteren, spelen, toetsen en nog veel meer. Moderne klaslokaalindelingen zijn aanpasbaar aan de verschillende activiteiten en behoeften - dit vereist een flexibele oplossing voor lokaalverlichting die zorgt voor een uniforme gelijkmatigheid in de gehele ruimte. Bepaalde zones hebben speciale verlichting nodig, zoals whiteboards en schoolborden, deze moeten worden uitgerust met afzonderlijk geschakelde presentatieverlichting.
Asymmetrische wallwashers gemonteerd aan wand of plafond zijn uitstekend geschikt voor presentatie- en bordverlichting. Docenten kunnen het beste presenteren met zacht en gericht licht, dat met een hoek van 45° op hen schijnt, op deze wijze zijn gezichtsuitdrukkingen en lichaamstaal duidelijk zichtbaar. Natuurlijk daglicht heeft de voorkeur en wordt waar mogelijk gebruikt, maar in de afgelopen jaren is gebleken dat Tuneable White-armaturen positieve leerresultaten opleveren. Verlichtingsarmaturen in de klas met variabele lichtkleurtemperaturen verbeteren het concentratievermogen van kinderen, hierdoor presteren zij beter met de toetsen en kan zelfs hyperactiviteit verminderd worden. Kunstlicht moet dimbaar zijn en storende verblinding moet worden vermeden om een goed visueel comfort tijdens het leren te garanderen.
De beste verlichting voor klaslokalen met kinderen van 7 tot 12 jaar is een combinatie van direct en indirect licht. Het directe gedeelte produceert modellerende schaduwen, dit helpt bij het inschatten van afstanden en van driedimensionale objecten, terwijl het indirecte gedeelte taaklicht van goede kwaliteit creëert en het licht op de muren en het plafond werpt om de verticale verlichtingssterkte te vergroten, hierdoor wordt de visuele communicatie verbeterd. Twee manieren om dit te bereiken zijn pendelarmaturen met 70% indirect licht en 30% direct licht of half-inbouwarmaturen die ook het plafond verlichten.
Na de leeftijd van 12 jaar worden contrastomstandigheden belangrijker voor verlichting in klaslokalen. Overmatige hoeveelheden direct licht zullen contrasten verminderen, terwijl een zachter type licht (met meer diffusie) contrasten zal vergroten. Een micro-prismatische afscherming is ideaal, zowel om zachte schaduwen te creëren als om verblinding tegen te gaan. Armaturen met deze optieken zorgen voor goede werkomstandigheden.
Gemiddeld heeft een kind na de leeftijd van 12 jaar een goed ontwikkelde visuele perceptie, vanaf die leeftijd is een betere algemene verlichting in klaslokalen nodig om effectief te leren. Middelbare scholen kunnen armaturen gebruiken met slechts 20% indirect licht of armaturen met geschikte optische systemen om verblinding te voorkomen en een goede gelijkmatigheid te creëren. Dit zorgt voor het juiste licht op het werkoppervlak van studenten en draagt bij aan een gunstige leeromgeving.
Verlichtingseisen in EN 12464-1
| Type of area, task or activity | Lux-level (Em) | Glare rating (UGRL) | Uniformity (U0) |
Colour rendition (Ra) |
Specific requirements | ||||
| Classroom - general activities | 500 | 1000 | 19 | 0,60 | 80 | 150 | 150 | 100 | Lighting should be controllable |
| Black, green and white boards | 500 | 750 | 19 | 0,70 | 80 | - | - | - | Vertical illuminance |
| Projector and smartboard presentation | - | - | - | - | - | - | - | - | Lighting should be controllable |
| Light on teacher / presenter | - | - | - | - | 80 | 150 | Suitable vertical illuminance | ||
| Display board | 200 | 300 | 19 | 0,60 | 80 | - | - | - | Vertical illuminance |